ANEKTOD - ABC KAYDI
Anekdot kaydı bir kimsenin
söylediklerinin veya yaptıklarının betimlenmesidir. Olayın gerçekleşmesi
esnasında durumu detaylı bir şekilde bulunduğu ortam içerisinde değerlendirilir
(Payne, 2003). Anekdotlar Öğretmenin birden
fazla gözlemleri sonucunda
öğrencilerde gördüğü davranışı yazmasıyla oluşur. Anekdot kayıtları zaman
harcamayı gerektirdiği gibi öğretmenin olayın gözlemlediği zaman görülen
davranışı hemen yazmasını gerektirmektedir. Gözlem sonuçları öğretmen
tarafından hemen yazılmaz sonraya bırakılırsa yazım esnasında eksik bilgiler
kayıt edilebilir (Airasian, 2001;
Taylor, 2003).
Öğretmenlerin sahip olduğu ön
yargıları anekdot kayıtları içerisine yazılan yazıları etkileyebilmektedir.
Öğretmenler anekdot kayıtlarını belli süreçler içerisinde bir arada tutmalıdır.
Belirli bir zaman aralığında anekdot kaydı ile toplanmış olan bilgiler
öğretmenin, öğrencilerin gelişimi ve değişimi hakkında daha ayrıntılı bilgi
sahibi olmasını sağlar. Böylece öğrenciler zayıf ve güçlü oldukları alanlar
hakkında da bilgi sahibi olur (Payne, 2003; Taylor, 2003)
Anekdot kaydı daha çok beklenmeyen ya da
normalin dışında gelişen durumlar gözlemlendiğinde kullanılır (Ogan-Bekiroğlu,
2004).
Anekdot, gözlem sonuçlarının kaydedilmesi
amacıyla geliştirilmiş özel bir formun adıdır. Anekdot, uzman, öğretmen ve
yöneticilerin zaman zaman tanık oldukları ve önemli gördükleri iyi ve kusurlu
olduğunu düşündükleri öğrenci davranışlarının sürekli objektif ve ayrıntılı
şekilde kaydedip saklanmaları tekniğidir. Anekdotlar ayrı ayrı kartlar
biçiminde hazırlanacağı gibi, taşınabilir defterler biçiminde de olabilir.
Birey hakkındaki anekdotlar sonradan özetlemek ve toplu dosyalara aktarmak
üzere bir zarf içine toplanacağı gibi her birey için anekdot özetleme formu da
geliştirilebilir. Anekdotlarda, öğrenciye ilişkin tüm gözlemler kaydedilmez.
Sıradan olmayan tipik, dikkate değer davranışların kaydedilmesi gerekli ve
önemlidir.
Anekdotun amacı: Gözlem listeleri
gözlenecek davranış ifadelerini içeren ve gözlemlerin işaretlenme yolu ile
kaydedilmesi için kullanılan araçlardır.
Bir anekdotta; gözlemcinin adı, soyadı ve
unvanı, gözlenen öğrencinin adı, soyadı, numarası, sınıfı ve şubesi, olayın
geçtiği yer ve zaman, gözlenen olayın objektif olarak betimlenmesi, gözlemcinin
yorumu ve önerisi için ayrılmış kısımların bulunması gerekir.
Anekdot kayıtlarına ABC kaydı da
denmektedir. “A” dan kastedilen davranış öncesi, “B” den kastedilen davranışın
kendisi, “C” den kastedilen davranışın sonrası olaylardır. Bir form hazırlanır. Forum üçe bölünür, ABC
diye en sona da gözlemci kısaca yorumunu yazar.
Anekdot
kayıtlarını yaparken dikkat edilecek hususlar:
- Belirgin
kısa ve açık açıklamalar yapın.
- Davranışın
ortaya çıktığı durumu, yapılan davranışı ve neler söylendiğini kapsayacak
biçimde kısa kayıtlar tutun.
- Gözlemlerinizi
genelleme yaparak yazmayın, olayları ve davranışları olduğu biçimiyle ve
davranışı en iyi tanımlayacak biçimde yazın.
- Anekdot
gözlemlerinizi değerlendirici bir biçimde yazmayın, iyi ya da kötü kabul
edilebilir ya da kabul edilemez biçimde yargılarda bulunmayın.
- Anekdotlara açıklayıcı, yorumlar getirici ifadeler yazmayın.
Anekdot uygulanırken:
- Gözlemci,
olayı kaydederken gözlediği öğrencinin hareketlerini, söylediği sözleri,
ses tonunu, jest ve mimikleri ile gözlenebilen tüm duygu ve davranışlarını
not alır.
- Gözlemci,
öğrencinin çevresindeki diğer kişilerin, öğrenciye yönelik tepkilerini
belirtir. Diğer öğrenci, öğretmen ya da başka kişilerin öğrenciye yönelik
tepkileri de tıpkı öğrenci davranışlarının betimlenmesinde olduğu gibi
ayrıntılı olarak yazılır.
- Olayın
geçtiği zaman, ortam ya da mekânın özelliklerinin, çevredeki eşyalarının
ısı, ışık, gürültü vb. gibi öğrenci davranışlarının gözlendiği anda
ortamın özelliklerinin yazılması gerekir.
Anekdot
kayıtlanırının üstünlükleri:
- Doğal
ortamlarda ortaya çıkan davranışların betimlenmesidir.
- Sınırlı
iletişim becerilerine sahip olan küçük çocuklarda etkili olarak
kullanılır.
Anekdot
kayıtlarının sınırlılıkları:
·
Anekdot
kayıtlarının sınırlılıklarından biri de kayıtların uygun biçimde yapılanması
için en uygun zaman diliminin belirlenmesindeki zorluklardır.
·
Kayıtlar
tutulurken yansız kalmak güçtür.
·
Kayıtlar
farklı yer ve zamanda tutulmalıdır.
Anekdot
kaydı geliştirilebilmesi için öneriler: Payne, 2003
·
Nelerin
gözlemleneceği ve bunun yanında beklenmeyen davranışlar
·
Sadece
ne ve nasıl sorularının cevabı olabilecek kriterler seçilmelidir.
·
Gözlemin
her periyodunun başında bölümün detayları anlatılmalıdır.
·
Derslerde
konu hakkındaki her türlü durum
ABC(Anektod Kaydı):Davranış öncesi ve
sonrasında neler olup bittiğine ilişkin,ayrıntılı biçimde veri toplamak için
doğrudan gözlemlere yer veren kayıt türüdür.
ABC kaydı ile hedef davranışa/davranışlara
karar verilebilir.
ABC Kaydı Tutarken Dikkat
Edilecek Noktalar
1-Gözlenen bireyin yaptığı ve söylediği her
şeyi yazınız.
2-Gözlenen bireye yapılan ve söylenen her
şeyi yazınız.
3-Yorum yapmayınız ve gözlenemeyen olayları
kaydetmeyiniz
4-Gözlediğiniz davranışları sıklık ve
sürelerine ilişkin yaklaşık süre ve sayıları kaydediniz.
5-Gözlemlerinizi en az 3 oturum sürdürünüz.
ABC KAYIT FORMU:
Gözlemci: Fatma Özterzi
Gözlenen: Şevval Gümüş
Tarih: 28 Temmuz 2008
Yer: Sınıf
Başlama ve bitiş saati: 09.00 – 09.15
DAVRANIŞ ÖNCESİ (A)
Şevvali annesi sınıfa getirdi, elinde
evinden getirdiği bebeği vardı. “Anneciğim öğretmenim ne zaman gelecek” dedi.
Annesi “sen otur bebeğinle oyna öğretmenin biraz gelir” dedi. Şevval annesini
öptü. “Seni çok seviyorum anne, geç kalma” dedi. Annesi “tamam” dedi ve
sınıftan çıktı. Şevval etrafına bakmadan minderlere doğru yürüdü ve bebeğiyle
oynamaya başladı. Öğretmen gelene kadar da hiçbir arkadaşıyla konuşmadı.
DAVRANIŞ (B)
Öğretmen sınıfa girdi, Şevval hemen
yerinden kalktı ve öğretmenine sarıldı. “Evden bebeğimi getirdim. Gel beraber
oynayalım” dedi. Öğretmen Şevvalle evcilik köşesine gitti. Bebeğine mama yap,
ben de birazdan geleyim” dedi. Şevvalin yanından ayrıldı. Şevval oturduğu
yerden kalktı, öğretmeninin arkasından gitti. Öğretmeni Ayşe ile konuşmaya
başladı. Şevval bağırarak şarkı söylemeye başladı. Ayşe “bağırmasana, rahatsız
oluyorum” dedi. Şevval daha yüksek sesle bağırdı. Öğretmen Şevvale baktı
“yemeğini yedirdin mi?” dedi. Şevval gülümsedi. “Evet, şimdi parka götürüyorum,
sende benimle gelsene” dedi. Öğretmen “Ayşe’yi çağır istersen, belki o da
gelmek ister” dedi. Şevval hiçbir şey demedi. Evcilik köşesine gitti. Öğretmen
Ali’nin yanına gitti. Ali ile konuşmaya başladı, Şevval öğretmenin yanına gitti
ve şarkı söylemeye başladı. Ali Şevval’e “sus artık” dedi. Şevval “sana ne”
dedi. Bağırarak şarkı söylemeye devam etti. Öğretmen şevvale gülümsedi, “parka
gittiniz mi” dedi. Şevval “Evet, şimdi çarşıya çıktık, sende bizimle gelsene”
dedi. Öğretmen “Ali de bizimle gelsin mi” dedi.
DAVRANIŞ SONRASI (C)
Şevval hiçbir şey demedi, öğretmenin kucağına
oturdu, başını göğsüne dayadı.
GÖZLEMCİNİN YORUMU
Şevval’in anne ve babası 2 hafta önce
ayrılmış bundan dolayı sınıfta öğretmeninden
sürekli ilgi bekliyor. Öğretmeni ona ilgi gösterince bağırmıyor. Eğer başka
arkadaşlarıyla ilgilenirse onların yanına gidip bağırıyor. Onları rahatsız
ediyor.
ANEKDOT
KAYIT FORMU
ÇOCUĞUN ADI-SOYADI:
TARİH:
KAYIT TUTAN:
GÖZLENEN DURUM:
GÖZLENEN MEKAN VE ÇOCUK GRUBU:
DETAYLAR:
YORUMLAR:
Öğrenci adı: Tarih:
Öğretmen:
Bütün dönem boyunca ….. sesiz ve pasif kaldı. ….
(Airasian, 2001;
|
ANEKTOD KAYDI
Tarih:
Yer:
Gözlemcinin
Adı:
Gözlem
Süresi:
Gözlemin
Amacı:
Yapılan
Etkinlik:
Gözlenen
Olay:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Yorumlar:…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………............
Öneriler
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............................................................
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder