Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP)

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI (BEP)

Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı(BEP); Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencinin farklı gelişim alanlarında yapabildiklerini dikkate alarak, kazandırılacak davranışların neler olduğu, bu davranışların nerede, nasıl, kimler tarafından, hangi yöntemlerle ve ne kadar sürede kazandırılacağını belirten, gerekli destek eğitim hizmetlerini içeren, içinde ailesinin de yer aldığı bir ekip tarafından

hazırlanan yazılı bir programdır.

BEP;

a-Öğrencinin eğitsel performans düzeyini,

b-RAM tarafından gönderilen eğitim planında yer alan yıllık amaçlar ve öğrencini takip ettiği eğitim programı temel alınarak belirlenen kısa dönemli amaçların,

c-Öğrencinin gereksinim duyduğu destek eğitim hizmetlerinin türü, süresi, sıklığı ve bu hizmetin kimler tarafından nasıl sağlanacağını,

d-Öğretim ve değerlendirmede kullanılacak yöntem ve teknik, araç-gereç ve eğitim materyallerini,

e-Eğitim ortamına ilişkin düzenlemeleri,

f-Davranış problemlerini önlemeye ya da azaltmaya yönelik tedbirler ile uygulanacak yöntem ve teknikleri,

g-Öğrencinin kişisel bilgilerini içerir.

Yasal Dayanaklar: 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 4. Madde (f) bendinde “Özel eğitime ihtiyacı olan bireyler için bireyselleştirilmiş eğitim planı geliştirilmesi ve eğitim programlarının bireyselleştirilerek uygulanması esastır.” Hükmü olup, bu sayede BEP yasal olarak zorunlu hale getirmiştir.

Bireyselleştirme; Bir grubun değil, bireyin eğitim ihtiyaçlarını bugünü ya da gelecekte onun bağımsız yaşamını kolaylaştıracak şekilde dikkate almaktır.

Eğitim Programı; Genel anlamı ile bir birey ya da grubun eğitim ihtiyaçlarına cevap verecek olan amaçlar, içerik, öğrenme öğretme süreçleri ve değerlendirme olmak üzere dört önemli öğesi bulunan yazılı materyallerdir.

Planlama; Programı geliştirme ve uygulama sürecidir.

BEP’in daha ayrıntılı tanımını yapmak istersek yukarıdaki kavramlar çerçevesinde, BEP özel eğitime ihtiyacı olan öğrencinin gelişimi veya ona uygulanan programın gerektirdiği disiplin alanlarında (öz bakım, akademik beceriler, sosyal beceriler, iletişim vb.) eğitsel ihtiyaçlarını karşılamak üzere uygun eğitim ortamlarından (okul, özel eğitim okulu, özel eğitim sınıfı vb.) ve destek eğitim hizmetlerinden (destek eğitim odası sınıf içi yardım, dil ve konuşma terapisi, fiziksel rehabilitasyon vb.) en üst düzeyde yararlanmasını ön gören yazılı dokümandır. Bu doküman aile, öğretmen ve ilgili uzmanların işbirliği ile planlanır. Ailenin onayı ile uygulanır.

   

BEP NEDİR?

BEP; özel eğitim gereksinimi olan her birey için yazılı olarak geliştirilmiş ve özel eğitim gereksinimi olan bireylerin, öğretmenlerin, anne-babaların öze gereksinimlerini karşılamak için oluşturulmuş özel eğitim programıdır.

- Bir özel eğitim programıdır,

- Özel eğitim gerektiren birey için geliştirilmiş ve ailesi tarafından onaylanmış bu program; bireyin, ailenin, öğretmenin gereksinimleri doğrultusunda hazırlanmıştır ve hedeflenen amaçlarda verilecek destek eğitim hizmetlerini içerir.

-  Özel eğitim gerektiren öğrencinin, normal sınıf düzeyinde belirlenmiş beklentilerinden farklı olarak, belirlenen bir süre içinde öğrenme beklentilerinin, ihtiyaçlarının, ilgilerinin ve performansının bir özetidir.

- Normal okul programındaki değişiklikleri ve uyarlamaları içeren ve her özel eğitim gerektiren öğrenci için hazırlanan yazılı bir plandır.

- Özel eğitim gerektiren öğrencinin gelişimini gözlemek ve iletişim kurmak için öğretmenlere yardımcı olan bir araçtır.

- Okul personeli ve destek hizmetleri veren kişilerin birlikte geliştirdikleri, uygulandıkları ve gelişmeleri izledikleri bir plandır.

- Gerektiğinde düzeltilebilen ve değiştirilebilen esnek bir çalışma programıdır.

BEP Neleri İçerir?

1. Uzun ve kısa dönemli amaçları,

2. Destek eğitim hizmeti,

3. Yöntem ve teknik, araç-gereç ve eğitim materyalleri,

4. Ortam,

5. Davranış problemleri,

6. Kişisel bilgileri içerir.

BEP’in Amacı

Öğrencilere en üst düzeyde yararlanabilecekleri eğitim fırsatları sunmaktır.

BEP’ in İşlevleri Şu Şekilde Özetlenebilir.

1. BEP toplantıları, aile ve okul personeli arasındaki iletişim aracıdır. Öğrencinin gereksinimleri, nelerin sağlanabileceği ve karşılaşılabilecek durumların neler olabileceği konusunda her iki tarafa da eşit söz hakkı sağlar.

2. BEP, öğrencinin gereksinimi olan özel eğitim hizmetleri ve ilişkili destek hizmetlerin öğrenciye sunulacağına ilişkin yazılı bir taahhüttür.

3. BEP ailenin, okulun ve ilişkili tüm birimlerin çalışmalarını ve bunların öğrenciye katkılarını izleme ve değerlendirme aracıdır.

BEP’in Yararları

- Çocuğun yapabilecekleri betimlenir.

- Çocuğa uygun eğitim hizmetleri sunulur.

- Çocuğun engelinden kaynaklanan farklı gereksinimleri belirlenir.

- Çocuğun kendi öğrenmesi ile ilgili daha fazla sorumluluk almasına yardımcı olunur.

- Çocuğun öğrenmesi izlenir.

- Çocuğun ilerlemeleri kayda alınır.

- Çocuğun ailesi ile diğer birim üyelerinin ilişkilerine katkıda bulunur.

- Çocuğun bilgi ve beceri eksiklerinin nasıl giderilebileceğine yol gösterir.

- Çocuğun eğitiminde karşılaşılabilecek sorunlar ve çözümler, alınacak kararlar hakkında aile ve okul personeline eşit söz hakkı sağlar.

- Çocuğun gelişiminin değerlendirilmesini sağlar.

- Programın, materyalin ve başlangıç noktalarının etkililiğinin değerlendirmesine yardımcı olur.

KİMLER İÇİN BEP HAZIRLANIR?

Eğer bir çocuk;

-  Özel eğitim gereksinimi varsa,

-  Eğitimsel performansı olumsuz etkileniyorsa,

- Destek eğitimine gereksinim duyuluyorsa

BEP’e gereksinimi var demektir.

Bir başka deyişle okula devam eden her çocuk için hedef aynı olsa da, tutulan yol ve yolculuğun süresi farklı olacaktır. Ancak özel eğitim gereksinimi olan birey için bu yolun BEP süreci ile çizilmesi ve değerlendirilmesi gerekir.

BEP;

- Hafif-Orta-Ağır düzeyde zihinsel yetersizliği,

- İşitme-Görme-Ortopedik yetersizliği,

- Birden fazla alanda yetersizliği,

- Sinir sisteminin zedelenmesi sonucu ortaya çıkan yetersizlik,

- Dil ve konuşma yetersizliği,

- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan bireyler,

- Özel öğrenme güçlüğü,

- Duygusal uyum güçlüğü,

- Sosyal uyum güçlüğü,

- Süreğen hastalığı olan,

- Otizm,

- Üstün ve özel yeteneği olan bireylere uygulanan eğitim-öğretim programlarını kapsar.

A.3.BEP HAZIRLAMA SÜRECİNE KİMLER KATILIR?

BEP Süreci

BEP süreci 7 temel aşamadan oluşur:

1- Bireyselleştirilmiş eğitim programını hazırlayacak ekibin oluşturulması

2- Çocuğun eğitsel performans düzeyinin belirlenmesi

3- Uygun eğitim ortamları ve bu ortamlarda sunulacak destek hizmetlerin belirlenmesi

4- Bireyselleştirilmiş öğretim programlarının hazırlanması

5- Uzun ve kısa dönemli amaçların belirlenmesi

6- Uygun öğretim materyalleri ve öğretim yöntemlerinin belirlenmesi

7- BEP’in uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi için sorumluların belirlenerek zaman çizelgesinin hazırlanması ve değerlendirme biçimine karar verilmesi. Aile onayı.

BEP’i Kim Hazırlar?

Özel eğitim ve kaynaştırma uygulamaları yapılan okul ve kurumlarda, özel eğitime ihtiyacı olan bireyler için, BEP’in geliştirilmesi, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla “BEP Geliştirme Birimi” oluşturulur. Bu birimlerin, yakın çevrelerinde birim kurulamayan kurumlardaki özel eğitime ihtiyacı olan bireylere de destek eğitim vermesi için hizmet alanları özel eğitim hizmetleri kurulu tarafından belirlenir.

BEP’i “BEP Geliştirme Birimi” hazırlar.

Kurum müdürü veya görevlendirdiği müdür yardımcısının başkanlığında,

1- Gezerek özel eğitim görevi verilen öğretmen,

2- Aile,

3- Özel eğitime ihtiyacı olan öğrenci,

4- Rehber öğretmen – Psikolojik danışman, Eğitim programları hazırlamakla görevli öğretmen,

5- Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencinin sınıf öğretmeni veya hazırlanan programın içeriğine uygun branş öğretmeni,

6- Gerektiğinde izleme, tanılama ve değerlendirme ekibinden görevli bir kişiden oluşur.

BEP Geliştirme Biriminde Üyelerin Görevleri

Başkan;

1. Birimi oluşturur, üyeleri belirler, toplantıları planlar.

2. Bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirilmesi, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi sürecinde, bireyin ihtiyaçları doğrultusunda kurum içi düzenlemeleri yapar.

3. Bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirilmesi sürecinde yapılan çalışmaları, değerlendirmeleri izler, ihtiyaç duyulan araç-gerecin geliştirilmesi veya sağlanması için özel eğitim hizmetleri kurulu ile eşgüdümlü çalışır.

Gezerek Özel Eğitim Görevi Verilen Öğretmen;

Kurumun olanaklarına ve bireyin ihtiyaçlarına göre hazırlanan bireysel eğitim planlarını, kaynaştırma uygulamaları yapılan kurumlar ile özel eğitim kurumlarında uygular.

1. Değerlendirme ölçeklerinin geliştirilmesinde görüşünü bildirir.

2. Gerektiğinde bireye, aileye, öğretmene ve kuruma bilgi verir.

Öğretmen;

1. Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanmasında, uygulanmasında ve değerlendirilmesinde etkin görev alır.

2. Planlanan eğitim programlarını uygulamaya dönüştürür.

3. Bireyin gelişimine göre yeni bireysel eğitim programı önerileri hazırlar.

Aile;

1. Bireyselleştirilmiş eğitim programının geliştirilmesi sürecinde ihtiyaçlarını iletir.

2. Çocuğu ile ilgili hedeflerini ve planlarını belirtir.

3. Eğitim programının uygulanması sırasında çalışmalara etkin bir şekilde katılır, gerektiğinden eğitim araç-gereç desteği sağlar.

Özel Eğitime İhtiyacı Olan Birey;

1. Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanışı sırasında kendi ihtiyaçları ve isteklerini belirtir.

2. Çalışmalara etkin biçimde katılır.

3. Değerlendirme sonrasında çıkan eğitim önlemi ve yöneltme kararında isteğini belirtir.

Rehber Öğretmen – Psikolojik Danışman;

1. Bireyin özel eğitim ihtiyaçları doğrultusunda görüşünü belirtir ve bireye rehberlik yapar.

2. Bireyin gelişimini izler.

Eğitsel Tanılama, İzleme ve Değerlendirme Ekibi Temsilcisi;

1. Birey için saptanan destek eğitim hizmetlerinin uygulanmasında rehberlik eder.

2. Bireyin gelişimini okul rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri servisi ile işbirliği içinde izler.

Eğitim Programları Hazırlamakla Görevlendirilen Öğretmen;

1.Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanmasında, uygulanmasında ve değerlendirilmesinde etkin görev alır.

2. Değerlendirme ölçekleri geliştirir. İhtiyaç duyulan araç-gerecin geliştirilmesi veya sağlanması için başkan ile eşgüdümlü çalışır.

3. Bireyin gelişimine göre yeni bireyselleştirilmiş eğitim programları önerileri hazırlar.

4. Gerektiğinde bireye, aileye, öğretmene danışmanlık yapar.

BEP EKİP ÇALIŞMALARI NELERDİR?

BEP ekibi görevlerini beş evrede gerçekleştirir:

1. Değerlendirme öncesi çalışmalar

2. Değerlendirme

3. Yerleştirme

4. Program geliştirme

5. BEP'nın izlenmesi ve değerlendirilmesi

1. Değerlendirme öncesi çalışmalar

- Gönderme sürecinin düzenlenmesi.

- Ailenin haberdar edilmesi ve onayının alınması.

- Ekipteki kişilerin bilgilendirilmesi.

- Çocuğun değerlendirileceği alanların belirlenmesi.

- Değerlendirme için gerekli ölçümlerin zaman çizelgesine bağlanması.

- Toplantı zamanlarının belirlenmesi.

2. Değerlendirme

Özel gereksinimli öğrencinin performans düzeyini belirlemek üzere yapılan bir dizi ölçmeyi içerir. Değerlendirmenin yapılması için standart testler, ölçüt bağımlı testler, doğal gözlemler, anne baba, öğretmenle görüşme gibi teknikler izlenir. Bu tekniklere; önceki aşamada belirlenen gelişim alanları, çocuğun özrünün eğitsel performansa olası etkileri, yaşı, yaşadığı çevre, bu çevrede kullanılan dil gibi faktörler dikkate alınarak karar verilir. Gerekli ölçmeler yapıldıktan sonra elde edilen veriler yorumlanır.

3. Yerleştirme

Bu evrede, değerlendirme evresinde ulaşılan sonuçlara bağlı olarak çocuğun yerleştirileceği eğitim ortamına, gereksinim duyulan destek hizmetlere ve bunların sürelerine, zamanına ve kim tarafından yürütüleceğine karar verilir.

4. Program geliştirme

Bu evre iki temel aşamadan oluşmaktadır. Birincisi, programın hazırlanmasıdır. Değerlendirme aşamasında elde edilen verilere dayalı olarak (bu veriler öğrencinin performans düzeyini gösterir) öğrencinin bir yıl sonunda kazanacağı uzun dönemli amaçlara, kısa dönemli amaçlara, kullanılacak öğretim yöntemlerine ve materyallere karar verilir. Bunlar öğrencinin programına yazılır. İkinci aşama ise hazırlanan programın uygulanmasıdır.

5. BEP 'nin izlenmesi ve değerlendirilmesi

Bu evrede, öğrencinin bireyselleştirilmiş eğitim programında yer alan amaçlara ulaşılıp ulaşılmadığını ve alınan kararların doğru olup olmadığını belirlemek, gerekirse değişiklikler yapmak için program izlenir ve değerlendirilir.

Sınıf öğretmeni, öğrenciyi akademik becerilerle ilgili değerlendirip bu konuda gereksinimleri, amaçları ve yöntemleri önerir. Okul rehber öğretmeni davranış sorunlarını belirleyebilir. Özel eğitim öğretmeni programın hem belli bölümlerinin uygulanmasından hem de programın izlenmesi ve değerlendirilmesinden sorumlu olabilir.

BEP Geliştirme Biriminin Çalışmalarını Engelleyen Faktörler

- Ekip üyelerinin rollerini bilmemeleri

- Ailenin sorumluluklarını yerine getirmemesi

- Ekip üyeleri arasında rol dağılımının dengesizliği

- Yapılan hataların tolera edememeleri

- Liderlik özelliğinin ve İletişim becerilerinin eksikliği

- Anlaşılır dil kullanmama

- Toplantılara katılmama

BEP HAZIRLAMAK İÇİN HANGİ DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ KULLANILIYOR?

BEP geliştirme birimi, üyelerin değerlendirme raporlarını alır ve BEP’ in amaçları doğrultusunda, bireydeki ilerlemeyi değerlendirir.

Bu değerlendirmeye göre, ilerleme kaydedilmişse BEP’in sonraki amaçları belirlenir. Öngörülen süre içerisinde bireyselleştirilmiş eğitim programının uzun dönemli amaçları doğrultusunda ilerleme kaydedilememişse, ilerlemeyi sınırlandıran ya da engelleyen nedenler belirlenir.

Değerlendirme çocukların akademik, davranışsal ya da fiziksel özelliklerini belirlemek ve bu özelliklere göre kararlar vermek amacıyla veri toplama sürecidir.

Özel Eğitim Alanında Değerlendirmenin Temel İlkeleri

- Değerlendirme, yetersizliği olan her çocuğun bireysel gereksinimlerine göre gerçekleştirilmelidir.

- Değerlendirme verileri, özel eğitime gereksinimi olan çocukla ilgili yasal ve özellikle öğretimsel kararlar almak için kullanılmalıdır.

- Değerlendirme, öğretimsel amaçlar gibi eğitimle ilgili bilgiyi tanımlamalıdır.

- Değerlendirmede öğrencinin performansı kadar öğrenme ortamı da incelenmelidir.

- Değerlendirme sürecinde sadece standart testler değil, çeşitli değerlendirme teknikleri kullanılmalıdır. Özellikle öğretimle doğrudan ilişkisi olan informal değerlendirme tekniklerine yer verilmelidir.

- Değerlendirme bir ekip yaklaşımı ile gerçekleştirilmelidir. Özel eğitimci bu ekibin önemli bir üyesidir.

- Değerlendirme sürecinde dil ve kültürel öğeler dikkate alınmalıdır.

- Öğretim programları sürekli olarak izlenmeli ve değerlendirilmelidir.

- Akademik, dil ve diğer beceri alanlarının değerlendirilmesi için yeni testler ve yöntemler geliştirilmeli ve kullanılmalıdır.

- Değerlendirme sürecinde kullanılan yöntemler okulöncesi dönemdeki çocukların gereksinimlerini belirlemek için uygun olmalıdır. Çocukları standartlaştırılmış testlerle değerlendirirken dikkatli olunmalıdır

Niçin Değerlendirme Yapıyoruz?

- Tarama/ başvuru amacıyla

- Tanılama(seçilebilirlik-uygunluk) amacıyla

- Eğitsel planlama amacıyla (BEP)

- Bireyselleştirilmiş öğretim planlarının (BÖP) uygulanması amacıyla

- Gelişmeleri kaydetmek amacıyla

- Programı değerlendirmek amacıyla

Tarama/Gönderme

- Daha ayrıntılı tanılamaya ve değerlendirmeye yönlendirilecek çocukları belirlemek için yapılan özet bir değerlendirme çalışması

- Erken sağaltım

- Erken çocuklukta özel eğitim

- Zihinsel sağlık/Sosyal hizmet

- Sağlık sistemleri

Tanılama (Teşhis)

- Çocuk erken sağaltım ya da sağlık hizmetleri için seçilmiş ise, fiziksel ya da gelişimsel problemlerin yapısını ve anlamını öğrenmek için bir ya da daha çok gelişim alanlarında ayrıntılı bir değerlendirmeye yer vermek

Programa Dayalı Değerlendirme (Programlanmış-Sürekli Değerlendirme)

- Çocuğun varolan performans düzeyini belirle-meye yardım eden ayrıntılı bir değerlendirme

- Bu tür bir değerlendirme;

- Çocuğun performansını belirlemeye yardım eder

- Programı planlamaya yardım eder

- Hedeflenen uzun ve kısa dönemli amaçları tanımlar

- Çocuğun zaman içindeki ilerlemelerini değerlendir-meye hizmet eder

Değerlendirme Sürecine Katılanlar

- Özel eğitim öğretmeni

- Sınıf öğretmeni

- Anne-baba

- Okul destek personeli

- Tıbbi personel

- Fizyoterapist

- Konuşma terapisti

A.5.3. Eğitsel Değerlendirmenin Basamakları

BASAMAKLAR	SÜREÇ	SONUÇLAR
TARAMA	Öğrencilerin gözlenmesi, test puanlarının gözden geçirilmesi ve öğretimde değişikliklerin yapılması	Öğrencinin gelişim alanlarındaki problemlere bağlı olarak potansiyel engel durumuna sahip olduğu belirlenir.
BAŞVURU	Problemlere çözüm getirme uğraşıları sonucunda okul daha fazla bilgiye ihtiyacı olduğuna karar verir.	Öğrencinin özel eğitime gereksinimi olup olmadığını belirlemek için değerlendirmeye gönderilir.
BEP değerlendirme planın hazırlanması	Problemlere çözüm getirme uğraşları sonucunda okul daha fazla bilgiye ihtiyacı olduğuna karar verir.	Değerlendirme için gerekli işlemler, personel ve zaman belirlenir. Aileden izin alınır.
Uygulama, puanlama ve yorumlama	Değerlendirme yapacak üyeler öğrenciyi test eder, sınıfta gözler ve görüşmeler yapar.	Kullanılan uygun formal ve informal değerlendirme araçlarının sonuçları elde edilir.
Sonuçların rapor edilmesi	Değerlendirme sonuçları birleştiriliri tartışılır ve öğrencinin yeterlilik ve yetersizlik alanları belirlenir.	Değerlendirme verileri yorumlanır ve öğrencinin ebeveyn ve diğer ekip üyeleriyle tartışılır.
Özel eğitim için uygunluğuna karar verme	Test verileri ve diğer bilgiler uygun ölçütlerle karşılaştırılır. Akademik ve sosyal davranışlar için toplantılar yapılır.	Ekip üyeleri değerlendirme verilerine ve öğrencinin ihtiyaçlarına göre özle eğitim hizmetleri almaya karar verir.
BEP desenleme	Ekip üyeleri öğrencinin öncelikli gereksinimlerini belirler ve öğretim planı geliştirir.	Ekip öğrencinin var olan performansını, uzun ve kısa dönemli amaçlarını belirler ve uygun bir ortama yerleştirir.
BEP için ailenin izninin alınması	Ebeveyn BEP hazırlanmasına ve değerlendirilmesine katılır.	Öğrencinin ailesi, özel eğitim kurumuna yerleştirmede de dâhil BEP’ nin tüm maddeleriyle hem fikir olduklarını belirtirler.

FORMAL DEĞERLENDİRME (STANDARTLAŞTIRILMIŞ TESTLER)

- Formal değerlendirme öğrencilerin çeşitli öğretim alanlarındaki durumlarının AYNI YAŞ grubundaki diğer bireylere kıyasla nasıl olduğunu belirlemek amacıyla gerçekleştirilir.

- Standart testler;

- Öğrencinin gelişim düzeyini açıklar,

- Öğrenciyi tanılar ve bir öğretim kurumuna  yerleştirir,

- Öğrencinin gelecekteki gelişim düzeyini tahmin etmeye hizmet eder.

İNFORMAL DEĞERLENDİRME (ÖĞRETMEN YAPIMI ARAÇLAR)

- İnformal değerlendirme öğrencilerin çeşitli öğretim alanlarındaki İŞLEVDE bulunma düzeylerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilir.

- İnformal değerlendirmeler,

- Öğrencinin eğitim gereksinimlerinin belirlenmesinde,

- BEP’nin geliştirilmesinde, izlenmesinde,

- Programın değerlendirilmesinde kullanılır.

ÇEVRESEL DEĞERLENDİRME ALANLARI

- Günlük yaşam alanı,

- Boş zaman alanı,

- Toplumsal alan,

- İş ve meslek alanı

- Çevresel Değerlendirme Sürecinin Aşamaları Nelerdir?

- Program alanlarının belirlenmesi

- Şu anda ve gelecekte bulunacağı ortamların belirlenmesi

- Belirlenen ortamların alt ortamlara ayrılması

- Seçilen alt ortamlardaki etkinliklerin belirlenmesi

- Etkinliklerin yerine getirilmesi için gerekli becerilerin açıklanması

OYUNA DAYALI DEĞERLENDİRME

- Oyuna dayalı değerlendirme, oyun sırasında bir çocuğun gözlenmesi ve elde edilen bilgilerin analiz edilmesini gerektirir.

- Oyuna değerlendirme;

- gelişimsel,

- disiplinler arası,

- dinamik,

- işlevsel bir değerlendirme yaklaşımıdır.

- 6 ay ile 6 yıl arasındaki tüm çocuklara uygulanabilir

 AİLE DEĞERLENDİRMESİ

- Özel gereksinimli çocuklar için hazırlanacak programların aile odaklı olması gerekir.

- Aile değerlendirilmesinde;

- Anne-baba ve çocuk etkileşimlerini etkileyen özellikleri,  

- Aile ve çocuk etkileşimleri,

- Aile gereksinimleri,

- Çocuğun gelişimindeki önemli olaylar ve

- Ailenin güçlü ve zayıf yönler belirlenmelidir.

Eğitsel Değerlendirme Süreci

Değerlendirme kabaca bir birey hakkında karar vermek için yapılan bilgi toplama sürecidir ve bu süreç farklı amaçlar için gerçekleştirilir. Bu amaçlar, engelli ya da risk durumunda olduğu düşünülen öğrencileri belirleme, sınıflama ve programa yerleştirme, bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama, uygun hedef ve amaçları seçme, öğrenme stratejilerini belirleme ve uygulanan program sonucunda gelişmenin değerlendirilmesi olarak sıralanabilir.

Değerlendirmede kullanılacak araçlar, yöntemler ile değerlendirmenin nerede ve kimler tarafından yapılacağı, değerlnedirmenin yukarıda sıralanan amaçlarına göre farklılık göstermektedir. İlk belirleme aşamasında yapılan değerlendirme daha çok tarama amacıyla yapılan değerlendirmedir ve genel eğitim okullarında/sınıflarında öğrenim gören engelli ya da risk durumunda olduğundan şüphe edilen öğrencileri belirlemek için yapılır. İlk belirleme aşaması informal bir süreçtir ve gözlem, görüşme, kontrol listesi, ölçüt, bağımlı ölçü aracı gibi informal değerlendirme araçları kullanılarak gerçekleştirilir.

Gönderme Öncesi Süreç ve Ayrıntılı Değerlendirme Süreci;

- Tarama – İlk Belirleme         →        Tüm Öğrenciler

- Gönderme Öncesi                 →        Bazı Öğrenciler

- Gönderme                            →        Özel eğitim ve ilgili hizmetlere gereksinim duyan öğrenciler

- Ayrıntılı Değerlendirme

Eğitsel Değerlendirme ve BEP Hazırlama Süreci;

Tarama – İlk Belirleme
Gönderme Öncesi Müdahale
Başarılı süreç tamamlanır.	Başarılı Değil: Değerlendirme için gönderme
Ayrıntılı Değerlendirme
Özel eğitim hizmetlerine gereksinim yoktur.	Özel eğitim hizmetleri için uygundur.
Yerleştirme: En az kısıtlayıcı çevre
Program Planlama: Bireyselleştirilmiş
Eğitim Planı
Özel Eğitim Hizmetlerinin Uygulanması
İzleme ve Değerlendirme
Özel eğitim sonlandırılır.	Özel eğitim devam eder.

Değerlendirmede kullanılan kaynak ve yöntemler

- Sevk etme (gönderme) formu

- Okul kayıtları (karne, ruhsal dosya vb.)

- Standart testler (zeka, başarı, kişilik vb.)

- Gelişimsel ölçekler

- Kaba değerlendirme formları

- Kontrol listeleri

- Ölçüt bağımlı testler

- Gözlem

- Görüşmeler

- Çalışma örnekleri

- Danışma

- Aile görüşmeleri

- Ölçüt bağımlı değerlendirme sonuçları

- Doktor raporları

- Sınıf, ev, çevre gözlemleri

- Hazırladığı ödevler

- Öğretmen raporları ve görüşmeleri

- Standart test sonuçları

- Okul personelinin veya ailenin yaptığı gözlemler

- Öğrencinin kendisinden alınan bilgiler

Akademik Performans;

- Ölçüt bağımlı testler

- Kaba değerlendirme formu

- Kontrol listeleri

- Norm bağımlı testler

- Öğretmen raporu

- Olay kaydı

- Sınıf içi çalışma örnekleri

- Anne-baba görüşmeleri

- Öğretmen görüşmeleri

- Gözlem

Sosyal-Duygusal Durum;

- Anne-baba görüşmeleri

- Öğretmen görüşmeleri

- Gözlem

- Öğrencilerle görüşme

Motor Beceriler;

- Standart testler

- Ölçüt bağımlı testler

- Kontrol listeleri

- Gözlem

- Olay kaydı

İletişim Durumu;

- Standartlaştırılmış alıcı/ifade edici dil testi

- Yapılandırılmamış karşılıklı konuşma

- İşaret/sözel becerilerin gözlemi

- İşitsel süreç (gelişimsel-tıbbi geçmiş)

- Odyometrik değerlendirme

İşitme;

- Odyolojik inceleme

- Öğretmen görüşmesi

- Aile görüşmesi

Görme;

- Optometrik inceleme

- Snellen tarama testi

- Klinik gözlem

- Öğretmen görüşmesi

- Aile görüşmesi

Fiziksel;

- Fiziksel muayene

- Tıbbi geçmiş

İlerlemeyi engelleyen nedenler;

1. Öğrenciden kaynaklanan nedenler,

2. Öğretim ile ilgili nedenler,

3. Ortamdan kaynaklanan nedenler,

4. Anne-babadan kaynaklanan nedenler,

5. BEP geliştirme birimi ile ilgili nedenler,

6. Eğitim personeli ile ilgili nedenler.

  

B. KAYNAKLAR

1-      BEP Planı 2013-2014 (2013), BEP Hakkında. (http://www.bepplani.com) (Erişim Tarihi - 18.10.13)

2-      Edubilim Forumları (2013), Öğretmenlere Özel Bölüm, Bep Nasıl Hazırlanır? (http://www.edubilim.com/forum/bep_nasil_hazirlanir-t11297.0.html) (Erişim Tarihi - 18.10.13)

3-      Gürkan M. (2010), Okullarımızda 3N 1K (Neden-Niçin-Nasıl Kaynaştırma) Yönetici, Öğretmen ve Aile Kılavuzu, İ.Aygül Matbaası, Ankara.

4-      Kargın T. (2007), Eğitsel Değerlendirme ve Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Hazırlama Süreci, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8 (1) : 1-13.

5-      Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2013), İzmir – Aliağa Rehberlik ve Araştırma Merkezi, BEP Nasıl Hazırlanır? (http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/35/02/959733/dosyalar/2012_12/11021717_bephazirlama.pdf) (Erişim Tarihi - 18.10.13)

6-      Okul Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik (OkulPDR) (2013), Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) Hakkında. ( http://www.okulpdr.net/bepbirim.htm) (Erişim Tarihi - 18.10.13)

7-      Özel Eğitimci (2013), Bep Nasıl Hazırlanır? (http://ozelegitimci.blogcu.com/bep-nasil-hazirlanir/6137397) (Erişim Tarihi - 18.10.13)

8-      Özel Eğitimciyiz (2013), BEP İle İlgili Dosyalar. (http://www.ozelegitimciyiz.com/uyeliksiz.php?id=9) (Erişim Tarihi - 18.10.13)